رواق

بالادیده

آوا همان جامعه یهودیان صهیونیستی است که آرزوی برپایی تمدن خود را دارد و با کمک دیگر انسان‌ها از زنجیر دشمنانش رها شده و سپس همان یاری‌گران را به نیت مرگ‌شان رها می‌کند و شهر شلوغ، جامعه بشری است که صهیونیست، رها و آزاد اما ناشناس، وارد آن می‌شود...

 

در فیلم سینمایی فرا ماشین (EX Machina)، هوش مصنوعی ساخته شده «آوا»[1] نام دارد که برای آن از آخرین نسخه پیش‌الگوهای هوش مصنوعی استفاده ‌شده است. سازنده آن یک دانشمند نابغه و منزوی سایبر به نام ناتان بیتمن[2] است. بیتمن، مدیرعامل بزرگ‌ترین شرکت موتور جستجوگر جهان با نام بلوبوک[3]، بین کارمندانش مسابقه‌­ای برگزار می­‌کند. برنده‌ این مسابقه حق دارد یک هفته را با او در ویلای دورافتاده‌اش بگذراند. فرد منتخب خوش‌شانس کالب اسمیت[4] است، اما او، تا قبل از رسیدن به مقصد، نمی­‌داند که ناتان برنامه‌­ای فراتر از گفتگو و مشاهده برای اقامت کالب در ویلایش درنظر گرفته است. او از کالب می­‌خواهد تا در یک «آزمون تورینگ»[5] شرکت کند. او باید با آوا تعامل داشته باشد و ببیند که آیا او می­‌تواند شبیه یک انسان شود یا خیر. کالب از میزان واقعی بودن آوا شگفت‌زده می­‌شود، آن‌قدر که کم‌کم به اخلاقی بودن تعاملات ناتان با آوا شک می­‌کند. ظاهراً احساسات کالب نسبت به آوا مطابق با احساسات آوا نسبت به او هستند، اما آیا به ‌راستی آوا عواطف را تجربه می‌کند یا صرفاً ادای این کار را در می­‌آورد؟ و اینکه آیا کالب تحت کنترل شرایط است یا ناتان مانند یک صحنه‌گردان عمل می­‌کند و، نه ‌تنها کنترل آوا، بلکه نخ کالب را نیز در دست گرفته است؟

 

فراماشین در دام فنی بودنِ بیش از حد نمی‌افتد. خط داستانی سر راست است و چندان از اصطلاحات فنی استفاده نمی‌­شود. ناتان زمان زیادی را صرف توضیح نحوه‌ خلق آوا نمی­‌کند، گرچه (برای ترساندن کالب) می‌­گوید که او نهایتاً برای هموار کردن مسیر برای پیش‌الگوی بعدی و پیشرفته‌تر کشته خواهد شد. از نظر ناتان، که خالق است، این ماشین­‌ها فرقی با سایرکامپیوترهای پیشرفته ندارند. او خواستار تکمیل آنها است، اما هرگز به آنها به چشم موجودات زنده‌ منحصر به‌فرد نگاه نمی‌کند. از نظر کالب، که ناظر بیرونی است، حقیقت سیال­‌تر است و اقدامات ناتان سؤال‌برانگیز هستند.

فراماشین یک فیلم علمی آینده‌شناسی است. در ساخت آن از جلوه‌­های ویژه استفاده شده، اما این جلوه‌ها بسیار محدود و کم‌بودجه هستند.

 

1

نام انگلیسی فیلم

Ex Machina

2

نام فارسی فیلم

فرا ماشین

3

ژانر

درام علمی

4

تاریخ اکران

10 آپریل 2015

5

مدت زمان

108 دقیقه

6

کارگردان

Alex Garland

7

نویسنده

Alex Garland

8

بازیگران

Alicia Vikander, Domhnall Gleeson, Oscar Isaac

9

کشور سازنده

بریتانیا

10

شرکت توزیع‌کننده

A24 Films

11

هزینه تولید

16.4 میلیون دلار

 

فراماشین در وهله‌ اول روی تطور درون‌مایه­‌هایش از طریق تعامل میان کالب و آوا و دیالوگ‌ آنها، تمرکز می‌کند. فیلم به چندین «اکت» تقسیم می‌­شود که هر یک روی یک جلسه بین کالب و آوا، که به‌وسیله‌ یک دیوار شفاف از هم جدا می‌­شوند، متمرکز هستند؛ آن دو می­‌توانند یکدیگر را ببینند و با هم صحبت کنند، اما قادر به لمس هم نیستند. همه‌چیز تحت نظارت است و ناتان از فاصله‌ دور مراقب آنهاست؛ ارزیابی‌شان می‌کند و مورد قضاوت قرار می‌دهد.

در نهایت آوا موفق می‌شود با استفاده از احساس، فریب، اعتماد، لحن و ... کالب را در اختیار بگیرد و توسط او، پس از کشتن ناتان و حبس نمودن کالب در ویلا، گریخته و به تمدن بشری راه یابد.

کارگردان، الکس گارلند، نویسنده‌ فیلم‌نامه‌ چندین فیلم دنی بویل، که نخستین فیلم بلند داستانی خود را ساخته است، لحنی بی‌قرار و مشوش را در فیلم دنبال می­‌کند. جنبه­‌های پایانی فیلم بر ساده‌لوحی تأکید می­‌کنند و در عین حال، هم‌زمان می‌کوشند درون‌مایه­‌هایی را که فیلم در طول 108 دقیقه به‌بار رسانده است شفاف نمایند.

 

 

المان‌های استراتژیک فیلم

اسامی شخصیت‌ها

از آنجا که فیلم ساخته انگلیس است، لذا کاملاً منطقی است که در آن از معانی و اسامی خاص یهود استفاده شده باشد.

ناتان (Natan)

ناتان از اسامی اصیل یهود است و نام پیامبری بوده که در زمان حضرت داود و سلیمان حیات داشته است. نگارش دیگر آن «ناتانائیل» به معنی «خداداد» و همچنین «فدا شده برای خدا» است.

قرابت نام ناتان با شخصیت آن در فیلم از آن وجهه قابل بررسی است که در نهایت برای حفظ و استمرار بقاء نسل (با نگاه داروین) به دست مخلوق خودش کشته می‌شود و به‌نوعی قربانی خلقت می‌گردد. این مسأله بطور مبسوط بررسی خواهد شد.

AVA)

آوا در انگلیسی به‌صورت Ava نوشته می‌شود. برای این نام دو مرجع اصلی وجود دارد:

1- زبان لاتین: بصورت Avis نوشته شده و معنای پرنده دارد. البته با نام شخصیت آوا بی‌ربط نیست چرا که در انتها از زندان ناتان فرار کرده و رها می‌شود.

2- زبان عبری: بصورت Eve تلفظ می‌شود و معنای آن «زندگی» است. ضمناً نام حضرت حوا، مادر بشریت و همسر حضرت آدم در عبری نیز Eve است. این نام عبری کاملاً هدفمند بر این شخصیت گذارده شده چرا که شروع نسل موجودات تکامل‌یافته پس از انسان است و جنسیت وی به‌همین دلیل زن انتخاب شده در صورتی‌که در هوش مصنوعی و علوم سایبر، جنسیت هوش مصنوعی مطلقاً مطرح نیست.

Caleb)

نام کیلب در زبان عبری، به نام یکی از دوازده جاسوسی باز می‌گردد که توسط حضرت موسی برای نفوذ به اورشلیم فرستاده شدند. اما کیلب تنها کسی بود که به همراه جوشوآ زنده ماند و توانست ارض موعود را ببیند.

ارتباط میان این نام و شخصیت درون فیلم در این است که از میان تمامی پرسنل شرکت بلوبوک، تنها کیلب توانست هوش مصنوعی کامل که همان «نسل موعود» است را ببیند. ضمن اینکه در فیلم هیچگاه کشته شدن کیلب نمایش داده نمی‌شود بلکه تنها مشخص می‌شود که وی حبس شده اما زنده است... بقیه در قسمت بعد

بالادیده

تعداد نظر های داده شده (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر(ایمیل اجباری نیست

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
بالادیده